15 Lut 2022, 11:25
Myśląc ciągle nad tym, jak udoskonalić gniazdo drewniane tak, żeby wyeliminować problem pęcznienia i gnicia drewna wpadłem na pomysł specyficznego gniazda łączącego dwa materiały.
W Internecie można znaleźć tego typu gniazda, które łączą dwa kawałki gipsu i drewna. Mój pomysł odbiega jednak od tego standardu…
KONCEPCJA
Beton komórkowy oprócz medium do rozprowadzania wilgoci miał stanowić również ramę dla całego gniazda. Początkowo zakładałem, że nie będzie w nim miejsca do bytowania dla mrówek. Po przemyśleniach postanowiłem jednak dodać kilka komór.
OBRÓBKA BETONU
Wyciąłem piłką blok betonu komórkowego o wymiarach 200x160x50mm. Potem uciąłem plaster około 30mm, żeby po oszlifowaniu uzyskać 25mm grubości. Po naszkicowaniu elementów gniazda przewierciłem wkrętarką otwory, przez które mogłem wprowadzić cienki brzeszczot i wyciąć okno. Przewierciłem też komory.
Potem całość wyprofilowałem pilnikami i wygładziłem papierem ściernym. Dodatkowo zrobiłem zagłębienie na szybkę. Uważam, że schowane szybki wyglądają estetyczniej. Połączyłem wszystkie komory schowanymi otworami i zrobiłem dwa wejścia do gniazda.
Na szczycie zrobiłem zagłębienie do nawadniania z pojedynczym głębszym kanałem, który sięgał aż do boku pierwszej komory.
DLACZEGO WAŁKI?
Osobiście uważam, że w drewnianych gniazdach największe wyzwanie stanowi fakt, że drewno pracuje. Pęcznieje, paczy się i pęka. Samo pęcznienie spowodowane jest właściwościami sorbcyjnymi drewna i gdyby odbywało się równomiernie, nie było by aż takiego problem.
Paczenie się i pękanie natomiast wynika z anizotropii skurczu drewna. W uproszczeniu chodzi o to, że drewno zmienia swoje wymiary nieproporcjonalnie względem trzech kierunków. Najbardziej w kierunku stycznym do włókien, w kierunku promieniowym trochę mniej, a najmniej wzdłuż włókien.
Dlatego drewniany wałek umieszczony prostopadle do szybek nie powinien ich rozsadzić podczas nabierania wilgoci. Dodatkowo wydrążenie go w środku zniweluje możliwość pęknięć i zmniejszy naprężenia.
OBRÓBKA DREWNA
Ze względu na łatwość obróbki znowu zdecydowałem się na balsę. Zaopatrzyłem się w dwa „patyki” metrowej długości: jeden o średnicy 10mm, a drugi 12mm.
Naciąłem sobie wałeczki tak, żeby weszły pomiędzy pleksi z minimalnym luzem. Każdy wałeczek przewierciłem ręcznie, trzymając w ręku wiertło. Warto założyć do tego rękawiczki ochronne, ponieważ krawędzie wierteł do drewna są ostre i można sobie pociąć palce. Najpierw rozwiercałem mniejszym wiertłem, a dopiero potem większym, ponieważ przy wierceniu od razu dużym wiertłem wałeczki rozłupywały się.
Ale te rozłupane też się przydały. Użyłem ich, żeby wypełnić nimi mniejsze przestrzenie. Dodatkowo jeszcze porobiłem otwory i wcięcia, żeby mrówki mogły się przemieszczać. Zrobiłem tak tylko na kilku dolnych warstwach, żeby było swobodne przejście z otworu wejściowego do komór betonowych.
WYKOŃCZENIE
Podczas wykańczania gniazda postanowiłem zamocować na stałe konektory, żeby beton nie kruszył się przy wejściowych otworach podczas manipulacji. Na wewnętrzną końcówkę wężyka nakleiłem fragment wężyka o większej średnicy. Zapobiegnie to przypadkowym wysunięciom wężyka z gniazda. Na zewnętrzy koniec nasunąłem złączkę.
Gniazdo zamknąłem z obu stron pleksi o grubości 2mm. Żeby wszystko ładnie się spasowało najpierw wyciąłem i dopasowałem szlifowaniem pleksi do zagłębień. Potem wywierciłem na wylot otwory w betonie . Jeden z nich trochę przesunąłem, żeby nie wwiercić się do komory nawadniającej. Przymierzyłem pleksi, odrysowałem miejsca otworów i każdą przewierciłem z osobna. Całość skręciłem sześcioma śrubami.
UŻYTKOWANIE
Mrówki przeprowadziły się z niewielką pomocą w ciągu 2 dni. Mam wrażenie, że mała robotnica przecisnęła się do jednej z drewnianych komór i utknęła. Szybko zdechła, ale reszta kolonii opanowała potrzebną im część gniazda i nie zapuszczają się dalej. Na początku większość mrówek siedziała w dolnej, suchej części. Natomiast na czas zimowania prawie wszystkie przeniosły się w najbardziej wilgotne części gniazda.
Trzymiesięcznego zimowania nie przeżyło kilkanaście robotnic. Jak na razie spoczywają one w dolnych komorach betonowych. Jak na beton przystało gniazdo szybko traci wilgoć. W lodówce nawadniałem je co dwa, trzy dni w obawie o kondycję kolonii.
PODSUMOWANIE
Mogłem zrobić większą komorę nawadniającą i ewentualnie pomalować gniazdo, żeby dłużej trzymało wilgoć, ale częste nawadnianie nie jest dla mnie problemem.
Bałem się o stabilność, bo gniazdo jest bardzo cienkie. Myślałem nad zrobieniem jakiejś podstawki, albo podpór, ale na razie mam bardzo krótki wężyk łączący z areną. Jego sztywność pozwala z powodzeniem utrzymać pion.
Widoczność jest przeciętna ze względu na głębokość komór. Mrówki nie są w stanie się zakopać i to jest plus. Na początku widziałem królową i potomstwo. Natomiast od wyjęcia z lodówki mrówki wciąż znajdują się w zwarciu i niestety nie byłem w stanie dostrzec królowej. Ale nie widziałem jej również na cmentarzu, więc na razie się nie martwię.
Uważam, że gniazdo prezentuje się bardzo ładnie. Beton z balsą wyglądają spójnie, nie gryzą się. Nieszablonowe wykorzystanie drewna nadaje mu uroku i przyciąga wzrok przechodniów ?.
W Internecie można znaleźć tego typu gniazda, które łączą dwa kawałki gipsu i drewna. Mój pomysł odbiega jednak od tego standardu…
KONCEPCJA
Beton komórkowy oprócz medium do rozprowadzania wilgoci miał stanowić również ramę dla całego gniazda. Początkowo zakładałem, że nie będzie w nim miejsca do bytowania dla mrówek. Po przemyśleniach postanowiłem jednak dodać kilka komór.
OBRÓBKA BETONU
Wyciąłem piłką blok betonu komórkowego o wymiarach 200x160x50mm. Potem uciąłem plaster około 30mm, żeby po oszlifowaniu uzyskać 25mm grubości. Po naszkicowaniu elementów gniazda przewierciłem wkrętarką otwory, przez które mogłem wprowadzić cienki brzeszczot i wyciąć okno. Przewierciłem też komory.
Potem całość wyprofilowałem pilnikami i wygładziłem papierem ściernym. Dodatkowo zrobiłem zagłębienie na szybkę. Uważam, że schowane szybki wyglądają estetyczniej. Połączyłem wszystkie komory schowanymi otworami i zrobiłem dwa wejścia do gniazda.
Na szczycie zrobiłem zagłębienie do nawadniania z pojedynczym głębszym kanałem, który sięgał aż do boku pierwszej komory.
DLACZEGO WAŁKI?
Osobiście uważam, że w drewnianych gniazdach największe wyzwanie stanowi fakt, że drewno pracuje. Pęcznieje, paczy się i pęka. Samo pęcznienie spowodowane jest właściwościami sorbcyjnymi drewna i gdyby odbywało się równomiernie, nie było by aż takiego problem.
Paczenie się i pękanie natomiast wynika z anizotropii skurczu drewna. W uproszczeniu chodzi o to, że drewno zmienia swoje wymiary nieproporcjonalnie względem trzech kierunków. Najbardziej w kierunku stycznym do włókien, w kierunku promieniowym trochę mniej, a najmniej wzdłuż włókien.
Dlatego drewniany wałek umieszczony prostopadle do szybek nie powinien ich rozsadzić podczas nabierania wilgoci. Dodatkowo wydrążenie go w środku zniweluje możliwość pęknięć i zmniejszy naprężenia.
OBRÓBKA DREWNA
Ze względu na łatwość obróbki znowu zdecydowałem się na balsę. Zaopatrzyłem się w dwa „patyki” metrowej długości: jeden o średnicy 10mm, a drugi 12mm.
Naciąłem sobie wałeczki tak, żeby weszły pomiędzy pleksi z minimalnym luzem. Każdy wałeczek przewierciłem ręcznie, trzymając w ręku wiertło. Warto założyć do tego rękawiczki ochronne, ponieważ krawędzie wierteł do drewna są ostre i można sobie pociąć palce. Najpierw rozwiercałem mniejszym wiertłem, a dopiero potem większym, ponieważ przy wierceniu od razu dużym wiertłem wałeczki rozłupywały się.
Ale te rozłupane też się przydały. Użyłem ich, żeby wypełnić nimi mniejsze przestrzenie. Dodatkowo jeszcze porobiłem otwory i wcięcia, żeby mrówki mogły się przemieszczać. Zrobiłem tak tylko na kilku dolnych warstwach, żeby było swobodne przejście z otworu wejściowego do komór betonowych.
WYKOŃCZENIE
Podczas wykańczania gniazda postanowiłem zamocować na stałe konektory, żeby beton nie kruszył się przy wejściowych otworach podczas manipulacji. Na wewnętrzną końcówkę wężyka nakleiłem fragment wężyka o większej średnicy. Zapobiegnie to przypadkowym wysunięciom wężyka z gniazda. Na zewnętrzy koniec nasunąłem złączkę.
Gniazdo zamknąłem z obu stron pleksi o grubości 2mm. Żeby wszystko ładnie się spasowało najpierw wyciąłem i dopasowałem szlifowaniem pleksi do zagłębień. Potem wywierciłem na wylot otwory w betonie . Jeden z nich trochę przesunąłem, żeby nie wwiercić się do komory nawadniającej. Przymierzyłem pleksi, odrysowałem miejsca otworów i każdą przewierciłem z osobna. Całość skręciłem sześcioma śrubami.
UŻYTKOWANIE
Mrówki przeprowadziły się z niewielką pomocą w ciągu 2 dni. Mam wrażenie, że mała robotnica przecisnęła się do jednej z drewnianych komór i utknęła. Szybko zdechła, ale reszta kolonii opanowała potrzebną im część gniazda i nie zapuszczają się dalej. Na początku większość mrówek siedziała w dolnej, suchej części. Natomiast na czas zimowania prawie wszystkie przeniosły się w najbardziej wilgotne części gniazda.
Trzymiesięcznego zimowania nie przeżyło kilkanaście robotnic. Jak na razie spoczywają one w dolnych komorach betonowych. Jak na beton przystało gniazdo szybko traci wilgoć. W lodówce nawadniałem je co dwa, trzy dni w obawie o kondycję kolonii.
PODSUMOWANIE
Mogłem zrobić większą komorę nawadniającą i ewentualnie pomalować gniazdo, żeby dłużej trzymało wilgoć, ale częste nawadnianie nie jest dla mnie problemem.
Bałem się o stabilność, bo gniazdo jest bardzo cienkie. Myślałem nad zrobieniem jakiejś podstawki, albo podpór, ale na razie mam bardzo krótki wężyk łączący z areną. Jego sztywność pozwala z powodzeniem utrzymać pion.
Widoczność jest przeciętna ze względu na głębokość komór. Mrówki nie są w stanie się zakopać i to jest plus. Na początku widziałem królową i potomstwo. Natomiast od wyjęcia z lodówki mrówki wciąż znajdują się w zwarciu i niestety nie byłem w stanie dostrzec królowej. Ale nie widziałem jej również na cmentarzu, więc na razie się nie martwię.
Uważam, że gniazdo prezentuje się bardzo ładnie. Beton z balsą wyglądają spójnie, nie gryzą się. Nieszablonowe wykorzystanie drewna nadaje mu uroku i przyciąga wzrok przechodniów ?.